دانش آموزان بیش فعال و 20 تکنیک طلایی برای معلمان مدرسه
با دانش آموز بیش فعال در کلاس و مدرسه چه کنیم؟ با این فرفره‌های کم توجه و یا پرتحرک…
باید نظم کلاسمان حفظ شود، باید آموزش به خوبی اتفاق بیفتد، هم خود دانش آموزان بیش فعال باید درس‌ها را بیاموزند هم سایر دانش آموزان.
در این مطلب اول اطلاعاتی راجع به چیستی بیش فعالی و نشانه ها و ویژگی دانش آموز بیش فعال می‌دهیم؛
سپس 20 تکنیک طلایی برای معلمان و برای کمک به کودکان بیش فعال در مدرسه ارائه میکنیم.
با ما همراه باشید.
بیش فعالی و مدرسه
احتمالاً تاکنون نام اختلال نقص توجه و بیش فعالی (ADHD) را شنیده‌اید. ADHD نوع خاصی از اختلالات عصبی-تکاملی و روانپزشکی است که طی آن علائمی مثل موارد زیر در کودک بروز میکند:
- مشکلات توجه و تمرکز
- تکانشگری (کنش‌های ناگهانی و بدون برنامه ریزی قبلی)
- بیش فعالی
هرچند که علت اصلی این اختلال تا به امروز ناشناخته است اما مطالعات گوناگون شواهدی از تغییرات ژنتیکی و مشکلات ساختاری مغز در مبتلایان به بیش فعالی به دست آوردند. همچنین به نظر میرسد مواردی مانند تولد زود هنگام، فشارهای روانی مادر و قرار گیری وی در معرض فاکتورهایی نظیر اشعه ها، دود سیگار و مصرف الکل حین بارداری هم میتواند با ابتلای کودک به ADHD ارتباط داشته باشد.
اختلال نقص توجه و بیش فعالی نوعی مشکل همیشگی و حاضر در تمام طول عمر به شمار میرود به این معنی که حتی کودکانی که در سنین پایین هم تشخیص بیش فعالی می گیرند احتمالاً تا آخر عمر با این اختلال و علائم مختلف آن سر و کله میزنند. اگرچه توانبخشی بیش فعالی امکان کاهش علائم تا حدی که کمترین مشکل را در زندگی کودک ایجاد کند، فراهم میکند.
برای دریافت نوبت برای درمان تخصصی بیش فعالی با شماره‌های کلینیک نهال من در تماس باشید.
09100704227
02176270457
از این رو بیش فعالی می تواند دوران تحصیل در مدرسه را نیز تحت الشعاع قرار دهد. دانش آموزان بیش فعال با مشکلات و نیازهای ویژه‌ای در مدت حضور خود در مدرسه مواجه میشوند که عدم توجه به آنها میتواند پیامدهای فراوانی را برایشان به دنبال داشته باشد.
بنابراین اگر شما هم جزو والدین یا معلمان دانش آموز بیش فعال هستید یا به نوعی با دانش آموزان بیش فعال در ارتباطید میتوانید با مطالعه ادامه مطلب به هر آنچه که لازم است راجع به این اختلال بدانید، دست پیدا کنید.
بیش فعالی چیست؟ چرا بچه من؟
اختلال بیش فعالی و نقص توجه یک اختلال طولانی مدت است. کودکان مبتلا به ADHD در توجه، تمرکز، تکانشگری و کنترل سطح معمول فعالیت دچار نقص هستند. این اختلال در زندگی کودک موجب مشکلاتی نظیر مشکلات تحصیلی، اجتماعی، حرفه‌ای، عاطفی و ارتباطی میشود.
تحقیقات نشان می‌دهد که بیش فعالی بر عملکرد بخش‌های مختلفی از مغز (به ویژه لوب پیشانی) اثر می‌گذارد و در نتیجه علائم بیش فعالی بروز میکند.
شیوع بیش فعالی در دانش آموزان
شیوع این اختلال در سال‌های اخیر به دلیل عوامل مختلف بالا است و به طور میانگین میشود گفت از هر 100 نفر زیر 18 سال 2/7 نفر مبتلا به بیش فعالی هستند. بخش مهمی از این جمعیت را دانش آموزان بیش فعال تشکیل میدهند.
بیش فعالی در مدرسه از جمله اختلالات نسبتاً رایجی است که میتواند مشکلات تحصیلی و ارتباطی زیادی را برای کودک مبتلا به آن به دنبال داشته باشد.
تشخیص بیش فعالی در چه سنی؟ کجا و توسط چه کسی؟
علائم بیش فعالی پیش از سن 12 سالگی ظهور میکند و آنها را حداقل به مدت 6 ماه در فرد می‌بینیم. بنابراین تشخیص قطعی بیش فعالی میتواند از حدود 5-4 سالگی توسط روانپزشک، روانشناس و یا متخصصین اطفال داده‌شود. با این حال در اکثر اوقات مشکلات توجه و بیش فعالی کودک توسط خانواده و اطرافیان وی طبیعی تلقی میشود و این رفتارها را به بازیگوشی و سن پایین او نسبت میدهند و کودک اغلب تا سن مدرسه از برچسب بیش فعالی محفوظ می‌ماند. اما…
جرقه مشکلات از زمان ورود وی به مدرسه می‌خورد. کودک بیش فعال در مدرسه با مشکلات عدیده ای مواجه میشود که پیش از همه توجه معلمان را به خود جلب میکند. در نتیجه ممکن است معلمان این مشکلات را با والدین کودک در میان بگذارند و آنها را به سمت مراجعه به متخصص سوق دهد.
ویژگی دانش آموزان بیش فعال؟
همانطور که گفتیم، دانش آموزان بیش فعال با مشکلات خاصی در طول دوران تحصیل خود دست و پنجه نرم میکنند که کاهش اثرات این موارد ضمن پیگیری‌های پزشکی مرتب، نیازمند رعایت یکسری نکات خاص در کلاس درس توسط معلم میباشد. اما مشکل اصلی کودکان بیش فعال در مدرسه و کلاس چیست؟
نقص توجه و بیش فعالی دو کلید واژه مهم در مورد ADHD به شمار می روند. با کمی تامل روی این دو سر واژه مهم میتوانید خودتان را جای دانش آموز بیش فعال بگذارید و تصور کنید که این فاکتورها ممکن است چه مشکلاتی را برای شما و روند کلاس ایجاد کند.
کاملا درست حدس زدید… کودک بیش فعال در مدرسه به دلیل مشکلات توجه و تمرکز از گوش دادن با دقت به مطالب درسی ناتوان است و ممکن است نکات اصلی کلاس و مباحث درسی را از دست بدهد. همین عامل میتواند بر توانایی‌های او برای انجام تکالیف، پاسخ دادن به سوالات و گرفتن نمرات مطلوب تاثیر بگذارد و او را با افت تحصیلی و مشکلات یادگیری مواجه کند.
دانش آموز بیش فعال در کلاس درس ممکن است بی قرار باشد، از سر جایش بلند شود و با جنب و جوش بیش از حد خود، صحبت زیاد و ناتوانی در رعایت قوانین کلاس (اعم از سکوت، اجازه گرفتن، رعایت نوبت و…) نظم کلاس درس را بر هم بزند، در روند اداره کلاس توسط معلم اخلال ایجاد کند و به دلیل ایجاد حواس پرتی برای سایرین، کلاس را از مفهوم واقعی آن (آموزش و یادگیری) دور کند.
مجموعه این عوامل در کنار هم میتواند به طرد شدن دانش آموز بیش فعال از کلاس، محدود شدن روابط دوستانه وی با سایرین، افت تحصیلی و مواردی از این قبیل منجر شود. در نتیجه‌ی این مسائل مشکلات روحی، پرخاشگری، کاهش اعتماد به نفس و سرخوردگی نیز میتواند در دانش آموزان بیش فعال بروز پیدا کند.
مشکلات اصلی دانش آموزان بیش فعال
علاوه بر مواردی که ذکر شد، موارد زیر هم میتواند جزو مشکلات اصلی دانش آموزان بیش فعال محسوب شود:
- مشکل در اجرای دستورات
- ناتوانی در حل معادلات ریاضی به دلیل لزوم پیروی از یک سری مراحل مرتب و از پیش تعیین شده
- فراموش کردن تکالیف
- فراموش کردن بردن تکالیف انجام شده به مدرسه
- مشکل در نت برداری
- مشکل در انجام پروژه هایی مانند کاردستی و کاغذ دیواری
- عدم توانایی در انجام تکالیف گروهی و نداشتن مسئولیت پذیری لازم
- مسخره شدن توسط سایرین
- تنبیه یا سرزنش شدن مدام توسط معلم
- درگیری با اختلالات یادگیری و اختلالات خواندن
بهتر است بخوانید: بیش فعالی در نوجوانان
نحوه برخورد با دانش آموزان بیش فعال در مدرسه چگونه باید باشد؟
همانطور که میدانید برای کاهش علائم بیش فعالی یک سری روشهای دارو درمانی توسط روانپزشک ها اجرا میشود. بنابراین اگر دانش آموز شما تشخیص بیش فعالی گرفت بهتر است روند درمان دارویی را با متخصصین مربوطه پیگیری کنید. درمورد داروهای مصرفی برای دانش آموزان بیش فعال، مطالب زیر را مطالعه کنید:
علاوه بر آن یک سری روش‌ها برای محیط مدرسه، کلاس و خانه وجود دارند که اجرای آنها توسط معلم و والدین کودک میتواند میزان یادگیری آنها را افزایش دهد و تا حدودی به چیره شدنشان بر علائم بیش فعالی کمک کند.
قبل از اینکه به این روش‌ها اشاره کنیم بهتر است جمله زیر را که بیانگر دیدگاه بسیاری از محققین در مورد بیش فعالی است، مطالعه کنید:
بیش فعالی یک اختلال نیست بلکه نوعی توانایی ویژه است که در صورت مدیریت، مهار و به کارگیری صحیح میتواند فرد را به شکوفایی برساند.
اما توجه به چه نکاتی در هنگام آموزش به کودک بیش فعال در مدرسه و منزل میتواند بازدهی یادگیری او را بالا ببرد؟
گام اول: دانش آموز بیش فعال را ارزیابی کنید
نیازهای یک دانش آموز بیش فعال بر اساس شدت اختلال، نوع آن، شخصیت کودک و بسیاری از عوامل دیگر متغیر است و حتی ممکن است از روزی به روز دیگر متفاوت باشد. در نتیجه لازم است که یک ارزیابی مشخص از نیازهای دانش آموز در کلاس درس داشته باشید تا بتوانید با توجه به آنها اقدامات لازم را انجام دهید. این ارزیابی معمولا توسط معلمها انجام میشود و نقاط ضعف دانش آموز بیش فعال غالبا برای معلم او مشخص است.
گام دوم: رعایت اصولی که منجر به کاهش علائم و مشکلات میشوند
حل مشکلات دانش آموز بیش فعال نیازمند رعایت نکات مختلفی در فضای آموزشی وی میباشد که در ادامه به صورت موردی به آن اشاره میکنیم. توجه کنید که موارد زیر تنها بخشی از روش‌هایی است که میتواند در افزایش بازدهی کلاس برای دانش آموزان بیش فعال موثر باشد و شما شاید با توجه به تجربه و آزمون و خطا روشهای دیگری را نیز کشف کنید. و حالا تکنیک ها…
20 تکنیک برای کمک به دانش آموزان بیش فعال در مدرسه و کلاس
- نشاندن دانش آموز در نقطه‌ای که حواس پرتی وی را به حداقل برساند
- اداره کلاس با قوانین و مقررات ساده و توضیح قوانین برای دانش آموزان
- اختصاص دادن تایم‌های استراحت جهت بلند شدن دانش آموز و حرکت او در کلاس
- دادن دستورات در مختصر ترین حالت ممکن
- تشویق دانش آموز به کاهش سرعت و عجله نکردن در انجام تکالیف
- ایجاد رابطه دوستانه و صمیمی بین دانش آموز و معلم
- وادار کردن دانش آموز به باقی ماندن روی تکلیف و تکمیل کردن آن
- اختصاص دادن تایم اضافه به جهت تکمیل تکالیف و پاسخ‌ها در فعالیت‌های کلاسی و آزمون‌ها
- تقسیم تکالیف طولانی به اجزا کوچک‌تر
- آموزش نحوه یادداشت برداری و مطالعه
- ایجاد انگیزه برای دانش آموزبیش فعال با استفاده از تشویق و تحسین
- عدم گوشزد کردن مشکلات رفتاری دانش آموز در محیط کلاس
- ایجاد نگرش مثبت در مورد حل مشکلات تحصیلی و…
- تقویت رفتارهای مناسب دانش آموز با تقویت فوری و صمیمانه
- ارائه آموزش‌ها و تکالیف اختصاصی متناسب با مشکلات کودک
- آموزش به همکلاسی‌ها برای مدارا کردن با مسائل دانش آموز بیش فعال
- تاکید مجدد بر تکالیف محول شده بر دانش آموز بیش فعال
- تعیین تکالیف به شکل انتخابی توسط خود دانش آموز ADHD
- تعیین تکالیف گروهی به منظور افزایش مشارکت در مباحث گروهی
- تعیین نماینده برای یادآوری تکالیف و نظارت بر روند انجام آن
بدون دیدگاه