توانبخشی بیش فعالی
اگر شما هم کودک بیش فعال دارید حتما در رابطه با توانبخشی بیش فعالی اطلاعاتی شنیده‌اید. ممکن است برای شما هم این سوال پیش آمده باشد که توانبخشی افراد بیش فعال چگونه است؟ مگر می‌شود علائم بیش فعالی را بدون دارو هم کنترل کرد؟ یا اینکه راجع به حیطه‌های مختلف توانبخشی بخواهید بدانید که هر کدام از این متخصصین چگونه به کودکان بیش فعال کمک می‌کنند و کودک شما به کدام یک از این حیطه‌های توانبخشی بیش فعالی نیاز دارد؟
ما در کلینیک نهال من به توانبخشی تخصصی کودکان بیش فعال می‌پردازیم. به صورت حضوری در شهرستان پردیس واقع در استان تهران و به صورت آنلاین به کودکان بیش فعال سراسر جهان کمک می‌کنیم.
اطلاعات کاملی راجع به پاسخ این پرسش‌ها و بسیاری از سوالات و ابهامات دیگری که ممکن است در ذهن والدین کودکان بیش فعال به وجود آمده باشد، در ادامه برای شما آمده است.
بیش فعالی یا ADHD چیست؟
بیش فعالی یا ADHD یک اختلال با منشاء مغزی است. این اختلال عموماً در کودکان سنین مدرسه رخ می‌دهد. بیش فعالی در کودکان با وضعیت‌هایی مانند کمبود توجه مداوم و ثابت روی یک موضوع، بیش فعالی و تحرک زیاد و تکانشگری مشخص می‌شود. این عوامل در عملکرد روزانه کودک اختلال ایجاد می‌کند.
به دنبال بیش فعالی علائمی مثل کمبود اعتماد به نفس، ناسازگاری در روابط با همسالان، ناسازگاری در محیط‌هایی مثل مدرسه و کلاس و… در کودک به وجود می‌آید. پس درمان این کودکان در زمان مناسب از اهمیت بالایی برخوردار است. چنانچه بیش فعالی در کودک درمان نشود، در آینده تحصیلی، شغلی و اجتماعی با مشکلات بسیاری مواجه خواهد شد.
امروزه چه اقداماتی برای کودکان بیش فعال انجام می‌شود؟
خوشبختانه امروزه علائم بیش فعالی تا حد زیادی با استفاده از داروهایی مثل متیل فنیدات، دکستروآمفتامین… و توانبخشی کنترل می‌شود؛ اما تا به امروز درمان قطعی بیش فعالی کشف نشده‌است. همچنین از ترکیب دارو و توانبخشی به صورت همزمان نیز استفاده می‌شود که بیشترین بازدهی را در مقایسه با سایر روش‌های درمانی داشته است.
اما مسئله‌ای که باعث نگرانی خانواده‌ها شده است، این است که داروهای مورد استفاده در درمان این اختلال دارای عوارض جانبی زیادی هستند. از جمله آنها میتوان به مشکلات خواب، درگیری سیستم‌های قلبی و عروقی از جمله افزایش فشار خون و ضربان قلب، مشکلات گوارشی و… اشاره کرد. برای به دست آوردن اطلاعات بیشتر درمورد داروهای ADHD، پیشنهاد می‌کنیم حتماً دو مطلب زیر را مطالعه کنید:
پس اگر درباره عوارض جانبی داروهایی که به فرزند بیش فعال خود می‌دهید، نگرانی دارید و به دنبال روش‌های کنترل بیش فعالی بدون دارو هستید، در ادامه با ما همراه باشید تا شما را با این روش‌ها بیشتر آشنا کنیم.
سیر توانبخشی افراد بیش فعال چگونه است و شامل چه حیطه‌هایی می‌شود؟
از جمله مهم‌ترین درمان‌های بیش فعالی بدون دارو، توانبخشی بیش فعالی می‌باشد. توانبخشی در بیش فعالی شامل موارد و حیطه‌های زیر می‌باشد:
رفتاردرمانی
بازی درمانی
آموزش خانواده
کاردرمانی، مهم‌ترین جزء توانبخشی کودکان بیش فعال
کاردرمانگران به افراد بیش فعال کمک می‌کنند تا در موقعیت‌های اجتماعی مثل مدرسه بتوانند مشارکت و تعامل کامل و مناسب داشته باشند. در کاردرمانی با تکنیک‌هایی که مورد استفاده قرار می‌گیرد، مشکل کودک در زمینه توجه و تمرکز، کنترل رفتار، بهبود وضعیت حافظه، حل مسئله، اعتماد به نفس، مدیریت زمان و… تا حد زیادی بهبود می‌یابد.
کاردرمانی در زمینه اختلالات حسی کودکان بیش فعال و تعدیل کردن بیش حسی‌ها و نقص پردازش هر کدام از انواع حواس در کودک، با استفاده از رویکرد یکپارچگی حسی( sensory integration ) بسیار موثر واقع شده است.
یکی دیگر از مشکلاتی که بعضی از کودکان بیش فعال با آن دست و پنجه نرم می‌کنند، حرکات ظریف دست و انگشتان می‌باشد. کاردرمانگران در این زمینه نیز با ارائه تمرینات مناسب منوال تراپی و استفاده از وسایل مختلف مثل خمیر پاتی، کمک شایانی به بهبود وضعیت آنها می‌کنند. کودک در ادامه و با دستیابی به اهداف درمانی می‌تواند مداد و سایر وسایل را در دست بگیرد و از آنها استفاده کند.
جهت دریافت نوبت کاردرمانی در تیم نهال من کلیک کنید.
رفتاردرمانی چگونه به کودکان بیش فعال کمک می کند؟
رفتار درمانی در بیش فعالی با هدف تقویت رفتارهای مثبت کودک و حذف رفتارهای مخرب و منفی او صورت می‌گیرد. رفتاردرمانی برای درمان بیش فعالی در سنین پایین بسیار موثرتر است!!! درمانگران در این رویکرد روش‌های مفیدی را به والدین در زمینه چگونگی برخورد با هرکدام از رفتارهای کودک در موقعیت‌های مختلف و همچنین سبک و روش پرورش فرزندپروری، آموزش می‌دهد.
جهت دریافت نوبت رفتاردرمانی در تیم نهال من کلیک کنید.
آیا در توانبخشی افراد بیش فعال به خدمات گفتار درمانی نیازی هست؟
یک از راه‌های تشخیص بیش فعالی یا ADHD بررسی گفتار و نحوه صحبت کردن فرد و همچنین زمان تکامل گفتار و زبان کودک می‌باشد.
حدود دو سوم از کودکان مبتلا به بیش فعالی اختلالات گفتار و زبان دارند.
گفتاردرمانی به حرف زدن، درک صحبت دیگران و ارتباطات اجتماعی کودک کمک می‌کند. شاید بعضا در افراد بیش فعال دیده باشید که از دستورات سرپیچی می‌کنند یا اصلا به آنها اهمیتی نمی‌دهند! شاید واقعا در درک گفتار مشکل دارند و متوجه منظور شما نمی‌شوند. شما در این مواقع جهت ارزیابی دقیق و اطمینان از وضعیت گفتار کودکتان می‌توانید روی کمک گفتاردرمانگران به یکی از اعضای تیم توانبخشی بیش فعالی حساب باز کنید.
گفتاردرمانگر همچنین می‌تواند با همکاری با معلم فرزند شما به بهبود وضعیت کودک در کلاس، از طریق مشخص کردن محل نشستن در کلاس و سایر روش های تخصصی کمک کند.
جهت دریافت نوبت گفتاردرمانی در تیم نهال من کلیک کنید.
این مطلب را حتماً مطالعه کنید: گفتاردرمانی در بیش فعالی
بازی درمانی، قسمت جذاب و پرهیجان توانبخشی کودکان بیش فعال
برای کودکان بیش فعال بازی درمانی می تواند یک درمان کمکی بسیار موثر باشد. بازی درمانی می‌تواند به فرد بیش فعال در زمینه حل مشکلات عاطفی، روحی و رفتاری کمک کند. به عنوان مثال موارد زیر نمونه‌هایی از تاثیرات بازی درمانی می‌باشد:
- تقویت توانایی مقابله با خشم
- افزایش اعتماد به نفس
- افزایش مسئولیت پذیری کودک در قبال رفتار هایش
- کنترل اضطراب و افسردگی
بازی درمانی می‌تواند در قالب گروه انجام شود. به کودک بیش فعال در گروه مهارت‌های ارتباطی و اجتماعی، دستورپذیری، تحمل و صبر و… آموزش داده می‌شود.
جهت دریافت نوبت بازی درمانی در تیم نهال من کلیک کنید.
آیا روانشناسی هم جزئی از پروسه توانبخشی در بیش فعالی می‌باشد؟
یکی دیگر از قسمت‌های توانبخشی افراد بیش فعال، روانشناسی می‌باشد. افراد مبتلا به بیش فعالی عموما در تمرکز کردن، برنامه ریزی واقع بینانه و فکر کردن قبل از اقدام مشکل دارند. آنها ممکن است بی قرار، پر سروصدا و پرخاشگر باشند و قادر نباشند خود را با شرایط در حال تغییر انطباق دهند.
خانواده‌ها باید برای بررسی کامل مسائل رفتاری فرزندشان و دریافت مشاوره و یک برنامه ریزی مناسب، با یک متخصص بهداشت و روان واجد شرایط مشورت کنند.
جهت دریافت نوبت روانشناسی در تیم نهال من کلیک کنید.
آموزش‌هایی که به خانواده‌های افراد بیش فعال داده می‌شود، چگونه است؟
هر کدام از اعضای تیم‌توانبخشی موضوعات لازم و تخصصی خود را به خانواده کودک آموزش میدهند. تایم جلسات درمانی کودک نهایتا سه یا چهار جلسه نیم ساعت تا 45 دقیقه در هفته می‌باشد و کودک تایم زیادی را با خانواده و درمانگر خود سپری می‌کند. پس رفتار خانواده در منزل و درمانگر در جلسه درمان بسیار مهم و موثر در درمان کودک می‌باشد. خانواده باید اصول و تمریناتی که هر کدام از متخصصین توانبخشی به آنها آموزش می‌دهد را برای کسب نتیجه بهتر، به صورت کامل و دقیق اجرا کنند.
چگونگی اجرای اصول رفتار درمانی به والدین آموزش داده می‌شود. همچنین بر هماهنگی والدین و معلم در اجرای پاداش‌ها و تنبیه‌های اعمال شده تاکید می‌گردد. چنانچه یکی از والدین یا مربی کودک در این زمینه قوانین را زیر پا بگذارد یا اینکه از سر دلسوزی بخواهد تنبیه را بشکند، قطعا به نتیجه مطلوب مدنظرمان دست نمی‌یابیم.
کاردرمانگر با بازدید از محیط منزل و کلاس مدرسه چگونگی اجرای اصلاحات و احتیاطات لازم را به والدین آموزش میدهند. چون این کودکان تحرک زیادی دارند و به عوامل خطر توجه نمی‌کنند، لازم است کاردرمانگر مواردی که ممکن است برای کودک خطر آفرین باشد را به خانواده توضیح دهد. همچنین اصلاحاتی که به پیشرفت کودک در زمینه توجه کمک می کند، توصیه و اعمال شود.
بالاخره به کودک بیش فعال دارو بدهیم یا نه؟
اکثریت درمانگران با علم بر عوارض جانبی احتمالی بسیاری از داروهای بیش فعالی و روند پیشرفت توانبخشی در بیش فعالی توصیه می‌کنند تا قبل از 6 سالگی مصرف دارو حداقلی باشد و اولویت درمان توانبخشی باشد. در اکثریت کودکان بیش فعال با پیگیری مداوم خانواده‌ها بخش عمده‌ای از علائم از طریق توانبخشی کنترل شده است.
توانبخشی در بیش فعالی امروزه روند مثبت و رو به پیشرفتی در کنترل علائم این کودکان دارد. از آنجا که علائم بیش فعالی علاوه بر خود کودک خانواده او را نیز تحت تاثیر می‌گذارد، جهت بهبودی این علائم و پیشرفت کودکتان در زمینه‌های مختلف مهارت آموزی بهتر است به متخصصین توانبخشی اعتماد کنید. با اقداماتی که این افراد برای کودک شما انجام میدهند، امکان دستیابی کودک به حداکثر استقلال ممکن در زمینه امور مختلف از جمله موارد شخصی را برای او فراهم می‌کنند.
اما نکته‌ای که باید به آن توجه کنید این است که شرایط هر کودک منحصر به فرد و متفاوت از سایر کودکان می‌باشد، پس باید حتما در درمان کودک بیش فعال خود به توصیه‌های پزشک متخصص کودک خود توجه کنید.
بدون دیدگاه