احتمالا شما که وارد این سایت شدید دغدغه های زیادی دارید تا بدانید اختلال یادگیری چیست و میخواهید بدانید که ایا فرزند شما مبتلا به اختلال یادگیری ویژه است یا خیر و ایا این اختلال درمان دارد؟ آیا این کودکان فرقی با سایر همسالان خود دارند؟ آیا مشکل این دانش اموزها ناشی از مشکلات هوش یا رشدی شان است یا خیر ؟ ایا در ادامه تحصیل دچار مشکل می شوند و اگر والد بیش از حد نگرانی باشید از الان نگران آینده های دور ,تحصیل در دانشگاه و ازدواج نیز خواهید بود.
اینکه شما به عنوان والد دغدغه داشته باشید کاملا طبیعی است و حس غریزی شماست . ما به شما تبریک میگوییم که دغدغه رشد بهتر فرزندتان را دارید –
در این مطلب می خواهیم این اختلال را به زبان ساده به شما معرفی کنیم , تا با افزایش اطلاعات و آگاهی بتوانید این مشکل را حل کنید و آینده درخشانی برای فرزندتان فراهم کنید
در این مقاله با نهال تیم همراه باشید .
اختلال یادگیری چیست ؟
طبق تعریف کتاب مرجع اختلالات روانپزشکی dsm5 , ناتوانی یادگیری در کودکان یک اختلال عصبی رشدی است که بر اثر تعامل عوامل وراثتی (ژنتیکی )و محیط با تاثیر بر توانایی مغز در ادراک یا پردازش موثر اطلاعات کلامی یا غیرکلامی ایجاد میشود
ساده شده ی تعریف بالا این است : این اختلال حاصل ترکیب عوامل ژنتیکی و محیطی است که عملکرد مغز را در درک کردن اطلاعات کلامی (زبانی ) یا غیر زبانی مختل میکند .
یعنی گویی اتصالات نورونی مغز این افراد به طوری متفاوت از سایر افراد انجام شده – یعنی این افراد اطلاعاتی که می بینند و یا با سایر حواس شان دریافت میکنند را به یک شکلی متفاوت از بقیه پردازش میکنند .
مشخصه اصلی اختلال یادگیری ویژه چیست ؟
. مشخصه ی بارز این کم توانی ، مشکلات پایدار در زمینه ی یادگیری مهارت های تحصیلی مربوط به خواندن، بیان نوشتاری و ریاضیات است که در اوایل کودکی شروع می شود و با توانایی هوشی کلی کودک همخوانی ندارد .
یعنی این بچه ها اختلالی در تحصیل و یادگیری دارند که ربطی به مهارت های هوشی آنها ندارد . به زبان ساده تر ما با کمبود هوش یا ضعف در هوشبهر فرد مواجه نیستیم و فرد دچار عقب ماندگی ذهنی نمی باشد . که همین مایه تعجب است که چرا یک فرد علی رغم داشتن هوش طبیعی ممکن است که توانایی یادگیری ضعیفی داشته باشد که در ادامه این مقاله , توضیح خواهیم داد .
آیا اختلال یادگیری خاص بر همه درس ها تاثیر می گذارد ؟
خیر, برای کودکان دچار اختلال یادگیری ویژه اغلب پیش رفتن با همسالان در برخی دروس دشوار است, در حالی که ممکن است در برخی دیگر عملکرد عالی از خود بروز دهند .
بطور مثال کودک دچار ضعف در یادگیری ممکن است در روانخوانی مشکل داشته باشد اما در دروس حفظی مانند حفظ کردن شعرها و سوره های درس قرآن و علوم .. مشکلی نداشته باشد .
در این کودکان مهارت های تحصیلی که ممکن است به درجاتی مختل شوند عبارتند از:
روان خوانی تک واژه ها و جملات،
بیان نوشتاری( نوشتن کلمات یا نا کلمات )،
هجی کردن کلمات ،
محاسبه و حل مسائل ریاضی
آیا اختلال یادگیری ویژه به دلیل ضعف آموزش است ؟
خیر
این اختلال منجر به عدم پیشرفت کودک می شود در حدی که بر اساس توان کودک و نیز فرصت های یادگیری او قابل توجیه نیست .یعنی یک کودک دچار مشکل یادگیری در مقایسه با همکلاسی طبیعی خود در یادگیری تفاوت فاحش و قابل توجهی دارد و این را نمیتوان با ضعف آموزش یا تدریس معلم و یا سایر عوامل توضیح داد .
هر چند ضعف محیط آموزشی میتواند در تشدید مشکل کودک دچار اختلال یادگیری موثر واقع شود اما این ضعف ایجاد کننده اختلال نمیباشد.
عوامل ارثی یا ژنتیکی در ایجاد اختلال یادگیری موثر هستند؟
بله
اختلال در زمینه ی خواندن ، هجی کردن و ریاضیات میتواند ارثی باشد که خطر ابتلای بستگان درجه اول از نظر نقایص خواندن چهار تا هشت برابر و از نظر نواقص ریاضیات پنج تا ده برابر جمعیت عمومی است. در بسیاری از موارد مشاهدات کلینیکی از طرف خانواده ها گزارش میشود که سابقه اختلال یادگیری در پدر یا مادر در دوران مدرسه یا حتی در حال حاضر وجود داشته است . به همین علت است که میگویند اختلال یادگیری ممکن است ریشه در عوامل وراثت داشته باشد .
شیوع اختلال یادگیری چه میزان است ؟
شیوع اختلال ویژه در مردها دو تا سه برابر زن ها دارد. همه ی انواع اختلال یادگیری خاص را تقریبا 10 درصد کودکان نشان می دهند. این یعنی این اختلال بسیار شایع است به طوری که از یک کلاس درس 30 نفره ممکن است 3 نفر دچار این اختلال باشند.
تعریف علمی از قدیم تا امروز:
برای اینکه بدانیم که اختلال یادگیری چیست باید به تعاریف علمی آن در کتابهای مرجع اشاره کنیم , در تعاریف قدیمی اختلال یادگیری ویژه قبل از ویرایش پنجم کتاب dsm 5 , اختلال یادگیری را به 4 دسته تقسیم میکردند
- اختلال خواندن یا دیسلکسیا (dyslexia)
- اختلال ریاضی (dyscalculia)
- اختلال بیان نوشتاری یا اختلال نوشتن (dysgraphia)
- اختلال یادگیری نامعین (learning disorder not otherwise specified)
- که بعدها به دلیل سخت شدن تشخیص و عدم امکان تشخیص افتراقی دقیق و به منظور سهولت شناخت این اختلال در ویرایش پنجم کتاب تشخیصی و آماری اختلالات روانی انجمن روانپزشکان آمریکا (DSM-5) تشخیص های اختلال خواندن، اختلال ریاضیات، اختلال بیان نوشتاری و اختلال یادگیری نامعین را در یک تشخیص واحد به اسم اختلال یادگیری خاص(specific learning disability) ادغام کردند.
افراد دچار ناتوانی یادگیری خاص (SLD) ممکن است در موارد زیر مشکلاتی داشته باشند.
در بازشناسی روان و صحیح کلمات،
رمزگشایی ضعیف و مهارت های هجی کردن ضعیف
را توصیف می کند.
محاسبه پریشی اصطلاح جایگزینی است که به الگوی نقایص مرتبط
با یادگیری حقایق حساب،
پردازش اطلاعات عددی و
انجام محاسبات صحیح اشاره می کند
ضعف در خواندن
کودکان دچار ناتوانی یادگیری ویژه در زمینه خواندن را می توان بر اساس بازشناسی ضعیف واژه ها، سرعت پایین خواندن و اختلال پایین فهم در مقایسه با اکثر کودکان هم سن شناسایی نمود.
داده های موجود حاکی است که اکثر کودکان ,دچار مشکلات خواندن ,نواقصی در مهارتهای پردازش صوت گفتار صرف نظر از بهره هوشی دارند.یعنی این کودکان بدون داشتن مشکل هوشی در ادراک محتوای گفتار و اصوات گفتاری دچار مشکل هستند که این علایم را ما به صورت ضعف در هجی کردن,ضعف در ریتم و قافیه سازی و تمییز شنیداری و ….. میبینیم.
علائم اصلی اختلال یادگیری چیست :
در مطالعه ای مشخص شده است که اغلب کودکان دچار اختلال یادگیری موارد زیر را بیشتر از خود بروز میدهند:
1.خواندن ضعیف
2.ضعف در مهارت های زبانی
3.ضعف در مهارت ریاضیات
4.ترکیبی از ضعف ریاضیات و خواندن که 70 درصد کودکان دچار نواقص یادگیری اختصاصی را شامل میشود.
اختلال یادگیری چه اثری روی فرد میگذارد؟
عواقب ناتوانی یادگیری شدید
اختلال یادگیری اختصاصی شدید ممکن است سبب شود موفقیت در تحصیل برای کودک عذاب آور شود و اغلب موجب دلسردی ,عزت نفس پایین، سرخوردگی مزمن و بهم خوردن روابط با همسالان می شود.
این کودکان عموما به دلیل ضعف در یادگیری , اقبال زیادی به درس خواندن از خود نشان نمیدهند و اکثر موارد دوست دارند از درس و مدرسه و تکالیف فراری باشند – ممکن است در هنگام درس خواندن مدام غر بزنند و یا از خواندن و نوشتن و حل کردن مسائل طفره روند .
این کودکان به دلیل تمسخر همسالان و یا سرزنش اطرافیان و آموزگاران عموما اعتماد به نفس پایینی دارند و احساس خود کم بینی یا تحقیر را به مراتبی تجربه میکنند .
همچنین این افراد ممکن است درجاتی از رفتارهای پرخاشگرانه و لجبازی و یا اضطراب و کم رویی را از خود نشان دهند .
عوامل موثر بر ایجاد اختلال یادگیری کودکان چیست ؟
طبق بررسی ها عوامل مشخص و دقیقی درباره اینکه چرا این اختلال ایجاد میشوند به دست نیامده است اما بطور کلی بیماری هایی نظیر
مسمومیت با سرب ,
سندرم الکل جنینی( مصرف الکل در دوران بارداری)
و مواجهه داخل رحمی با مواد( ورود مواد شیمیایی یا ضربه به جنین )
کمبود اکسیژن در حین زایمان
نیز ممکن است با افزایش میزان بروز اختلال یادگیری اختصاصی همراه باشد.
اختلال یادگیری و ضعف سیستم اموزشی :
طبق تعریف این اختلال , این افراد به دلیل ضعف در علاقه و یا ضعف آموزشی و کمبود هوشبهر و عدم رسیدگی والدین به این اختلال مبتلا نمی شوند . پس بایستی دست از سرزنش کردن خود و کودک و دیگران کشید .
این ناتوانی یا کم توانی اگر درمان نشود ممکن است در بزرگسالی نیز خود را نشان دهد و علائم خود را در سنین بالاتر نیز نمایان سازد لذا تشخیص زودهنگام این اختلال و انجام مداخلات درمانی موفق و مبتنی بر شواهد علمی میتواند در کاهش علائم و بهبودی این افراد موثر واقع شود .
نمونه درمان :
ما در طی سالیان گذشته در مرکز توانبخشی نهال من نمونه های موفق بسیار زیاد از درمان ضعف یادگیری کودکان در حوزه مختلف از جمله نارساخوانی ,نارسانویسی و اختلال ریاضی داشته ایم یک نمونه بهبود مهارت دیکته نویسی یکی از مراجعین را ملاحظه میفرمایید.
حرف پایانی :
در پایان گفتنی است این اختلال با تمامی حواشی اش , قابل درمان بوده و اقدام به موقع پیش آگهی بهتری به ما میدهد .
اگر نگران درمان ناتوانی های یادگیری کودک دلبندتان هستید ما در تیم توانبخشی نهال من با ارائه خدمات متنوع
روانشناسی
اموزش
گفتاردرمانی
کاردرمانی
و مشاوره
میتوانیم کمک به سزایی در کاهش نگرانی شما والد گرامی داشته باشیم
بدون دیدگاه